Stopniowy zakaz importu rosyjskiego gazu i ropy
Ministrowie energii Unii Europejskiej w poniedziałek podejmą decyzję w sprawie stopniowego wprowadzenia zakazu importu rosyjskiego gazu i ropy naftowej. Propozycja Komisji Europejskiej zakłada całkowity zakaz importu rosyjskiego gazu, w tym skroplonego (LNG), od 1 stycznia 2028 roku. Wcześniej, od 1 stycznia 2026 r., zakazem mają zostać objęte nowe umowy na dostawy tego surowca, zawierane po 17 czerwca 2025 r. Import w ramach krótkoterminowych kontraktów zostanie wstrzymany do 17 czerwca 2026 r.
Państwa Europy Środkowej takie jak Słowacja i Węgry, które nie mają dostępu do morza i sprowadzają gaz wyłącznie gazociągami, otrzymają możliwość korzystania z dotychczasowych dostaw do końca 2027 r. Po tej dacie cały import rosyjskiego gazu zostanie zakazany.
Opozycja Słowacji i Węgier nie zablokuje rozporządzenia
Słowacja i Węgry otwarcie wyraziły sprzeciw wobec zakazu importu rosyjskiego gazu. Nie mają jednak mocy, by zablokować rozporządzenie, ponieważ decyzje będą podejmowane większością kwalifikowaną (co najmniej 15 państw reprezentujących 65% ludności UE). W tej kwestii obie stolice prawdopodobnie pozostaną osamotnione.
Perspektywy legislacyjne i polityczne
Po głosowaniu przewodnictwo w Radzie UE, obecnie sprawowane przez Danię, przystąpi do negocjacji z Parlamentem Europejskim, które mogą się zakończyć jeszcze w tym roku. Wiceszefowa DG Energy Komisji Europejskiej, Mechthild Woersdoerfer, podkreśliła podczas Dnia Energii w Brukseli, że przyjęcie rozporządzenia jest prawdopodobne, choć nie wszystkie kraje poprą stanowisko UE.
Nowe sankcje wobec rosyjskiego LNG i ropy
W ramach 19. pakietu sankcji przewidziano zakaz importu rosyjskiego LNG od 1 stycznia 2027 r.. Jest to najwcześniejszy termin omawiany dotychczas w unijnych gremiach. KE argumentuje przyspieszenie decyzji poprawą dostępności alternatywnych źródeł LNG na rynku. Mimo to, kluczowe kraje — Belgia, Holandia, Francja, Hiszpania i Portugalia — nadal sprowadzają rosyjski LNG, a Słowacja, Węgry i Grecja korzystają z dostaw gazociągami.
W sprawie ropy naftowej kraje używające rosyjskich surowców będą zobowiązane do przygotowania planów zróżnicowania dostaw, aby zakończyć import do końca 2027 roku.
Polityczne napięcia i blokady
Oprócz Słowacji i Węgier, blokadę sankcji wobec Rosji zgłasza również Austria, żądając złagodzenia restrykcji dotyczących rosyjskiego oligarchy Olega Deripaski. Wiedeń proponuje uwolnienie części zamrożonych aktywów Deripaski jako rekompensatę dla banku Raiffeisen za karę 2 mld euro nałożoną przez rosyjski sąd. Austria jest więc dodatkowym wyzwaniem dla jednomyślności UE.
Słowacja proponuje, by dalsza dyskusja nad sankcjami odbyła się na szczycie Unii Europejskiej w dniach 23 października 2025 r., co może opóźnić ostateczną decyzję.
Reprezentacja Polski i negocjacje
Polskę podczas posiedzenia ministrów energii w Luksemburgu reprezentować będzie szef resortu Miłosz Motyka. Po zatwierdzeniu w Radzie UE, negocjacje z Parlamentem Europejskim mają określić finalny kształt przepisów.
„Do przyjęcia rozporządzenia najprawdopodobniej dojdzie, jednak nie wszystkie państwa członkowskie poprą stanowiska w tej sprawie.” — Mechthild Woersdoerfer, DG Energy KE
Źródło: Bankier.pl