Obecne zasady urlopu wypoczynkowego

Standardowy wymiar urlopu wypoczynkowego zależy od długości stażu pracy: pracownik z krótszym niż 10 lat doświadczeniem otrzymuje 20 dni urlopu rocznie, a po 10 latach – 26 dni. Prawo do urlopu nabiera się proporcjonalnie co miesiąc, a do stażu pracy wlicza się także lata nauki (liczone tylko z jednej formy edukacji), np. studia wyższe – maksymalnie 8 lat.

Wykorzystanie urlopu i urlop na żądanie

Urlop powinien być wykorzystany zgodnie z planem ustalonym z pracodawcą, przy czym jedna część powinna trwać co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych. Niewykorzystany urlop przechodzi na kolejny rok kalendarzowy, lecz należy go wykorzystać do 30 września kolejnego roku. Pracownik ma prawo do 4 dni urlopu na żądanie w roku, które są częścią ogólnego wymiaru urlopu i nie wymagają od pracodawcy uzasadnienia czy odmowy.

Prawa pracownika podczas urlopu

• Nie ma obowiązku odbierania służbowego telefonu ani pozostawania w dyspozycji pracodawcy podczas urlopu, co gwarantuje nieprzerwany wypoczynek.
• Pracodawca może odwołać pracownika z urlopu tylko w wyjątkowych sytuacjach, zwracając wszelkie koszty związane z odwołaniem.

Dłuższy urlop dla niektórych grup zawodowych i osób z niepełnosprawnościami

Niektóre grupy zawodowe, jak pracownicy naukowi, sędziowie czy żołnierze, mają prawo do większego wymiaru urlopu, np. 36 dni. Ponadto osoby ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności otrzymują dodatkowo 10 dni urlopu po roku od uzyskania orzeczenia, jeżeli nie korzystają już z innego dodatkowego urlopu.

Propozycje zmian: 30 lub 36 dni urlopu dla opiekunów osób z niepełnosprawnościami

Sejm analizuje inicjatywę legislacyjną, by zwiększyć wymiar urlopu wypoczynkowego o 10 dni dla pracowników, którzy są opiekunami osób z niepełnosprawnością w stopniu znacznym lub głębokim. Celem jest zapewnienie im realnej możliwości wypoczynku, gdyż obecnie często muszą wykorzystywać urlop na opiekę i obowiązki medyczne zamiast na regenerację.

"Rodzice dzieci z niepełnosprawnością walczą o konstytucyjną zasadę ochrony rodziny" – podkreślają autorzy propozycji, powołując się na art. 71 ust. 1 Konstytucji RP, zobowiązujący państwo do wsparcia rodzin w trudnej sytuacji.

Jednak Biuro Ekspertyz Sejmu stwierdziło, że obecne przepisy dają każdemu prawo do urlopu i inne formy wsparcia, takie jak świadczenia z ustawy o rehabilitacji i programy rynku pracy, obejmują pomoc dla opiekunów. Problem jednak pozostaje, a osoby niepełnosprawne i ich opiekunowie często nie doczekują się istotniejszych zmian w prawie.

Co dalej?

W najbliższym czasie odbędzie się głosowanie nad skierowaniem tej sprawy do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. W przypadku pozytywnej decyzji resort będzie miał 30 dni na ustosunkowanie się do propozycji.

Źródło: Forsal.pl